تغییر کاربری اراضی و ساخت‌وسازهای غیرمجاز ، کلیدواژه بسیاری از اخبار و گزارش‌های زیست محیطی مازندران را در ۲ دهه اخیر تشکیل می‌دهد، اما آنچه در این میان کمتر به آن توجه می‌شد، حلقه‌های تشکیل دهنده این زنجیره مخرب و اثرسنجی تک تک آنها برای حل مشکل بوده، موضوعی که در دولت یازدهم و دوازدهم به صورت جدی در دستور کار قرار گرفت تا سلسله این بنیاد بنیان‌برانداز هر چه بیشتر متزلزل شود.

تغییر کاربری اراضی کشاورزی مازندران با سرعت نور! تغییر کاربری اراضی کشاورزی مازندران با سرعت نور! ایسنا/مازندران آنچنان اراضی جنگلی و کشاورزی مازندران در حال تغییر است که به گفته کارشناسان تا چند سال آینده اراضی بکر در این استان، وجود نخواهد داشت، فقط کافی است که سری به ارتفاعات مازندران بزنید، قد کشیدن انواع و اقسام ویلاهای لاکچری و گران‌قیمت را خواهید دید که به گفته منابع محلی تنها برای چند روز در سال، افرادی در آن حضور می‌یابند. از سویی دیگر، به عنوان مثال اگر از مسیر بهنمیر به بابلسر، بروید خواهید دید که اراضی کشاورزی بسیار بکر و مناسب که تا همین دو سال گذشته برنج در آن کشت می‌شد خشک شده و با دیوارکشی و قطعه‌بندی کردن آن، با قیمت‌های گزاف به فروش می‌رسد. بنرهای "این زمین با متراژ مختلف به فروش می‌رسد" در حالی در بسیاری از روستاهای این استان دیده می‌شود که بسیاری از کشاورزان معتقد هستند هیچ حمایتی برای ادامه کار کشاورزی از آنها نشده و فروش به مراتب بهتر از درآمد ناچیز فعالیت ۶ ماهه است. این خرید و فروش اراضی کشاورزی و جنگلی به نوعی بر مهاجرت‌ها نیز تاثیر گذاشته به طوری که حتی ویروس کرونا نیز نتوانسته بر سفر برخی افراد غیربومی به این استان ممانعت ایجاد کند، جالب اینجاست وقتی از این افراد سوال می‌پرسید که آیا سفر در روزهای کرونایی، لازم است می‌گویند که ما سفر نمی‌رویم بلکه به ویلای شخصی خودمان می‌رویم و هرچه هم که فکر می‌کنیم می‌بینیم راهکاری برای جلوگیری از این طرز تفکر وجود ندارد. به عنوان مثال قدمی رئیس پلیس راه مازندران به ایسنا گفته که مسافران در مازندران به ساکنان بومی تبدیل شده‌اند چرا که در این استان زمین خریده‌اند و ویلاسازی کرده‌اند، این افراد با خرید ملک در مازندران به نوعی هم استانی تلقی می شوند. این مهاجرت‌ها آنقدر گسترده شده‌اند که چندی پیش مدیرکل هواشناسی مازندران نیز به تاثیر تغییر اقلیم، کم آبی و مهاجرت به مازندران اشاره کرده و گفته بود که، مهاجرت ها به مازندران اتفاق افتاده و همچنان در حال انجام است اما اینکه گروه های مهاجر از چه استان‌ها و شهرهایی وارد مازندران شده‌اند مشخص نیست و کوچک‌ترین آماری از مهاجرت های داخلی وجود ندارد این در حالی است که روستای هفتاد خانواری به ۴۷۰ خانوار رسیده و ۴۰۰ خانوار آن غیر بومی هستند. امروزه ما در مازندران شاهد ویلاها و خانه‌های چند میلیاردی یا چند صد میلیون تومانی هستیم که شاید سالانه حدود ۱۰ روز هم میزبان صاحبان خود نباشند اما روز به روز در حال افزایش هستند، حتی در برخی شهرهای مازندران به خصوص در بخش‌های ساحلی ساخت و سازها صرفا برای رفع نیاز غیربومیان انجام می شود و نوع ساخت، امکانات و قیمت گذاری نیز برپایه مشتریان غیربومی تنظیم و مهیا می گردد. سیدعباس حسینی کارشناس املاک به ایسنا گفته که بیشترین مشتری این روزهای ما، شهرستانی‌ها به ویژه از تهران و مشهد هستند و اصفهانی‌ها و تبریزی‌ها نیز در کنار مردمان خوزستان برای خرید و سرمایه‌گذاری در املاک به این استان وارد شده‌اند. مهاجرت از روستا به شهر با فروش اراضی روستایی اتفاق افتاده است؛ فروش املاکی که پولی را برای خانوار روستایی به همراه داشته و این پول تشویق می کند تا این خانوار به فضای بزرگ تر حرکت کنند و در پی آن سرمایه‌گذاری جدیدتر و الگوی معیشتی آن‌ها تغییر پیدا می کند؛ رشد گردشگری و تقاضای اجتماعی بالای زمین این نوع الگو را شکل داده است. مهدی رمضان زاده مدیر گروه جهانگردی دانشگاه مازندران نیز به ایسنا گفته بود که وارد شدن به حوزه روستایی مازندران توسط گردشگران یا صاحبان خانه دوم، یک الگوی تفریح را رقم زده‌اند، به عنوان مثال، در سال حدود ۷۰ تا ۸۰ روز را می‌بینیم که جمعیت یک روستا در مازندران و مناطق کوهستانی ۲.۵ برابر می‌شود که مهاجرت‌های مقطعی و سطحی را شامل می شود؛ این آمار حکایت از رشد و توسعه گردشگری نوع سوم مهاجرت به مناطق روستایی و در فصل‌هایی که منطبق بر حضور گردشگران است را دارد. وی ادامه داد که بحث افزایش جمعیت را می توان در پنج مقوله غذا، مسکن، آموزش، انرژی و حمل و نقل که سازمان ملل بر آن تاکید دارد، بررسی کرد، جا پای اکولوژیکی انسان مدلی است که این ۵ مقوله در آن گنجانده شده است. با این مدل می توان بررسی کرد یک مقصد چقدر گنجایش جمعیت دارد و جمعیت حاضر چقدر بوده و این جمعیت حاضر در آینده یا ۱۰ تا ۳۰ سال آینده چقدر خواهد بود. البته این مسئله به شهرهای مازندران ختم نمی شود و اکنون بسیاری از روستاهای استان نیز محل سکونت غیربومیانی شده است که روزگاری به عنوان مسافر و گردشگر در آن قدم می زدند. حتی بافت جمعیتی بخشی از روستاهای استان نیز تغییر یافته است و تعدادی از آنها هم با مدیریت غیربومی اداره می شوند. از این دست روستاها در مناطق مرکزی و غربی استان فراوان هستند. امروز مازندران از لحاظ زیرساختی با مشکلات فراوانی رو به روست به طوری که با حدود جمعیت ۳.۵ میلیون نفری، مردم با سختی‌های فراوانی رو به رو هستند، کارشناسان معتقدند مازندران با این شرایط زیرساختی ظرفیت پذیرش هیچ مهاجری را ندارد، اگر از این زیرساخت بهره‌برداری مضاعفی داشته باشیم با مشکل زیادی رو به رو می شویم، به عنوان مثال جمعیت مازندران در ایام تعطیل سال به ۳ برابر می رسد اما با مشکلات زیادی رو به رو می‌شوند. به علاوه فروش زمین، خانه، ویلا و آپارتمان به غیربومیان طی یکی دو دهه اخیر بدون توجه به این که خریدار کیست، به چه منظوری می‌خرد، بدون اینکه محدودیت جغرافیایی خاصی اعمال شود و بدون این که خریدار و فروشنده ظرفیت فرهنگی تحمل یکدیگر را تجربه کرده و آموزش های لازم را فرا گرفته باشند، انجام شده که می تواند خطری بزرگ برای فرهنگ مازندران ایجاد کند.

مدیر امور اراضی سازمان جهاد کشاورزی مازندران با اشاره به تغییر کاربری غیرمجاز ۱۰۳ هکتار اراضی کشاورزی و باغی در استان در سال گذشته از افزایش ۱۳ درصدی آن نسبت به سال ۹۷ خبر داد.

عضو هیئت علمی دانشگاه نوشیروانی بابل گفت: جنگل های مازندران در حال از بین رفتن است و اگر وضعیت به این شکل ادامه پیدا کند اعلام خطر می کنیم که مازندران سرسبز را تا ۱۵ سال دیگر از دست خواهیم داد.

عضو هیئت علمی دانشگاه نوشیروانی بابل گفت: جنگل های مازندران در حال از بین رفتن است و اگر وضعیت به این شکل ادامه پیدا کند اعلام خطر می کنیم که مازندران سرسبز را تا ۱۵ سال دیگر از دست خواهیم داد.

عزیز عابسی،عضو هیئت علمی دانشگاه نوشیروانی بابل گفت: جنگل های مازندران در حال از بین رفتن است،اگر وضعیت به این شکل ادامه پیدا کند اعلام خطر می کنیم که مازندران سرسبز را تا ۱۵ سال دیگر از دست خواهیم داد. بر اساس آمارها در مازندران یک میلیون مسکن تفریحی داریم که یک هفته در سال از آن ها استفاده می شود و در این راستا زمین‌های کشاورزی که مورد ساخت و ساز ویلاها در مازندران شده به هدر می رود.

مدیرکل بازرسی مازندران مهم ترین علت تغییر کاربری اراضی کشاورزی در این استان به ویژه در حریم شهرها را در سال های گذشته بی توجهی به قانون و چشم پوشی از اجرای آن دانست .

مشکلات بلند و کوتاه روزانه و سالانه مردم هر روز به‌وسیله رسانه‌ها بازتابانده می‌شود و در این ارتباط، رسانه‌ها در جهت کمک به مردم و مسئولان به وظیفه خود عمل می‌کنند، اما سوال جدی در این میان، میزان تلاش مسئولان در پاسخ‌گویی و رفع این خواسته‌های مردم است که اغلب باید سر را به علامت تأسف به زیر افکند.